Ο Άρης Μπινιάρης που σκηνοθετεί φέτος τις παραστάσεις «Ύψωμα 731», «Ξύπνα Βασίλη» και «Ο χορός της φωτιάς» σε μια συνέντευξη στην ATHENS VOICE

Περίπου 245.000 σταγόνες ιδρώτα αράζουν στο πάτωμα. Η πρακτική έχει τελειώσει και μια ομάδα είναι πια έτοιμη για την πρόβα. «Η γιόγκα σε ματαιώνει ώριμα γιατί σου δείχνει τι μπορείς αλλά και τι δεν μπορείς να κάνεις. Αυτή η συνειδητοποίηση είναι πολύ σημαντική, όταν γίνεται πριν από μια παράσταση» θα πει και θα αφήσει το επόμενο στιγμιαίο κλικ της κάμερας που βρίσκεται σε αναπνοή από τη μύτη του να τον απαθανατίσει. Όλες οι πρόβες του ξεκινούν με την πρακτική της γιόγκα. Στη συνέχεια θα έρθουν οι παραστάσεις του, η πίστη του για την εύρεση μιας λύσης συνύπαρξης, το εξωτερικό. Σαν σπόντα, πετάχτηκε από τα χείλη του ένα «άμα φοράω μάσκα τράγου μπορώ να φωτογραφηθώ πολύ πιο εύκολα».

 

Ναι, απέναντί μου βρισκόταν ο Άρης Μπινιάρης. Ο καλλιτέχνης που έδωσε στις «Βάκχες» ροκ πρόσημο, ο σκηνοθέτης που μας χάρισε την απολαυστική διαφορετικότητα του «Ξύπνα Βασίλη» από το «Ξύπνα Βασίλη» της μεγάλης οθόνης, ο ηθοποιός που δεν μπορεί να ξεπεράσει το κείμενο από το «Θείο Τραγί». 

Αν κάτι πρέπει να γνωρίζεις για τον Άρη είναι ότι προέρχεται από μια οικογένεια ηθοποιών, ότι δεν έχει πάει σε κάποια δραματική σχολή, ότι μετράει τα λόγια του ενώ σου μιλάει αποφεύγοντας επιμελώς τις φανφάρες του τελευταίου του ήρωα και ότι μιλάει σιγανά και ήρεμα.

 

Η στάση του μωρού ή το «δεν μπορείς να βγάζεις τα ψυχολογικά σου στη σκηνή» «Η τέχνη δεν είναι χώρος ψυχοθεραπείας. Υπάρχουν ειδικοί γι’ αυτό. Δεν γίνεται να πας επί τούτου να εκδραματίσεις τη δική σου ανάγκη για να θεραπεύσεις δικά σου προβλήματα. Μια σκηνοθεσία για έναν σκηνοθέτη λειτουργεί κάθε φορά με έναν ψυχοφελή τρόπο: Το να έχεις ένα σκηνοθετικό όραμα και να το δεις να πραγματώνεται». Κάνει μια παύση που μοιάζει θεατρική και συνεχίζει: «Όταν αυτό είναι εξελικτικό, φυσικά». Μου ξέφυγε ένα «εννοείται». Του γλίστρησε μια άρνηση: «Δεν εννοείται. Εξέλιξη σημαίνει ότι θα πρέπει να θέσεις έναν πήχη που μπορεί να σε οδηγήσει και σε ανεξερεύνητες πηγές». 

 

Η στάση της κόμπρας ή γιατί «επιτίθεσαι σε κάποιον που δεν συμφωνεί μαζί σου» Τον ενδιαφέρει το κομμάτι της ψυχολογίας. «Θεωρώ ότι οι αναγωγές μας γίνονται σε ψυχικό επίπεδο. Με απασχολεί πάντα σε αυτό το επίπεδο ποιες μπορεί να είναι αυτές οι δυνάμεις που μας κάνουν να συμπεριφερόμαστε ρατσιστικά ή να αντιτιθέμεθα σε τέτοιες αντίστοιχες συμπεριφορές. Υπάρχουν πράγματα μέσα μας που αποζητούν μια “εκκαθάριση”; Μια συνύπαρξη με το διαφορετικό ή με το άλλο ή με ανεξιχνίαστες περιοχές. Για μένα εκεί είναι το ζήτημα. Δεν γίνεται επειδή δεν μπορώ να συνυπάρξω με τον άλλο να αποφασίζω να τον σκοτώσω. Κάπου όλο αυτό είναι λίγο παρανοϊκό ότι συμβαίνει μέχρι σήμερα». Παίζει με τα δάχτυλα κάποιο άηχο κομμάτι ενώ ταυτόχρονα χαμηλώνει και άλλο τη φωνή του. «Είναι δυνατόν στις μέρες μας να μην έχουμε βρει έναν τρόπο να συνυπάρξουμε;» 

 

Η στάση του βουνού ή «ας περιμένουν οι πολιτικές» «Η ελληνική κοινωνία σε κάποια πράγματα είναι κλειστή και σε κάποια όχι. Προσπαθώ να αποφεύγω γενικεύσεις και αφορισμούς. Πιστεύω ότι θα έκανε πάρα πολύ καλό στην κοινωνία εάν προχωρούσε σε μια αποδοχή αφενός των ορίων και αφετέρου της διαφορετικότητας. Αυτά όμως πρέπει να συμβούν ταυτόχρονα. Από τη μια δηλαδή να υπάρχει μια απενοχοποίηση σε κάποιες οριοθετήσεις και, ταυτόχρονα, να δημιουργηθεί χώρος για την αποδοχή ανεξερεύνητων περιοχών». Επιμένει όμως ότι αυτό πρέπει να γίνει παράλληλα. «Συνήθως γίνεται είτε μόνο το ένα είτε μόνο το άλλο. Νομίζω ότι είναι προϋπόθεση και για τα δύο η κοινή τους συνύπαρξη». 

Αν ήταν βιβλίο, θα ήταν... «Το “Θείο Τραγί” του Γιάννη Σκαρίμπα, ποιο άλλο;»

Η στάση του σκύλου ή πόσο «πιστός είσαι στα πιστεύω σου» «Πρέπει να κάνεις μια εσωτερική ενδοσκόπηση. Να δεις τι είσαι ή τι δεν είσαι ούτως ώστε να καταφέρεις να συνυπάρξεις με τον άλλον. Είμαστε σε μια καλή φάση να μπούμε ο καθένας μας σε μια διαδικασία προσωπικής εμβάθυνσης, πιο ψυχικής αν θες. Το κοινωνικό, το πολιτικό έρχονται δεύτερα. Καμιά φορά ο πολιτικός δογματισμός κρύβει την αδυναμία μας να συσχετιστούμε με κάτι που πραγματικά μας απασχολεί». 

Μια παράσταση: «Ο χορός της φωτιάς» «Έχουμε να κάνουμε με μία ιστορία που θεωρείται ταμπού για την Ελλάδα, όπως συμβαίνει με οποιοδήποτε ιστορικό θέμα. Ένα καθαρά εθνικιστικό κίνημα, αυτό των νεότουρκων, αποφασίζει στις αρχές του 1900 να δημιουργήσει ένα έθνος μόνο από Τούρκους και μουσουλμάνους και να καθαρίσει, να σφάξει και να εκτοπίσει όσους δεν είναι Τούρκοι ή μουσουλμάνοι, αλλά Πόντιοι, Αρμένιοι, Ασσύριοι. Η παράσταση εστιάζει μόνο σε αυτά τα γεγονότα ακριβώς γιατί θέλει να δείξει το πόσο αποτρόπαιο και φρικτό ήταν αυτό που συνέβη. Ήταν ένα έγκλημα κατά της ανθρωπότητας και θεωρώ ότι είναι μια ιστορία που καλό είναι να τη μάθουμε. Ξαφνικά, αποδεικνύεται ότι είναι και πολύ επίκαιρη. Έχουμε μια επανάληψη των ίδιων μοτίβων τώρα». 

 

«Από τα ιστορικά γεγονότα εγώ έχω αντλήσει τα σύμβολα. Δεν προσδιορίζεται στην παράστασή μας ο χρόνος και ο τόπος, ακριβώς για να δούμε τον πανανθρώπινο χαρακτήρα του θέματος αυτού αλλά και αφετέρου για να γίνει μια συνάντηση αρχετύπων και συμβόλων ούτως ώστε ο καθένας να κάνει τη δική του παραπομπή σε σχέση με αυτό. Οπότε, έχουμε ένα χορό μνημόνων που εμφανίζεται στη σκηνή και μέσα από το τραγούδι, την κίνηση και την αναπαράσταση, φέρνει στη σκηνή σπαράγματα της ιστορίας αυτής. Η παράσταση στο σύνολό της συνιστά μια πράξη ενθύμισης επί της ουσίας». 

Δείτε όλη τη συνέντευξη εδω : https://www.athensvoice.gr/culture/theater/591574_einai-polla-ta-heirokrotimata-ari-mpiniari?fbclid=IwAR0BGDA_31o7uNkMzlo5vgRXUO3Z6NNWUC0PebRNDVRB0Ej8qOBFOOY-N9A